Marka değeri uçuk kaçık hesaplanabilir mi?

Değer bir varlığın para ile ölçülebilen karşılığıdır. Değerleme; bir varlığın tarafsız ve objektif olarak belirli bir tarihteki kıymet takdirinin tespit edilmesidir. Değerleme uzmanının; objektif, herhangi bir etki altında kalmadan, kendisi ve müşterilerinin bireysel çıkarını gözetmeden sonuca ulaşmasıdır.

Transfer fiyatlandırmasının arka planı

OECD’nin maddi olmayan varlıklar için özel hususlara ilişkin transfer fiyatlandırması yönergelerinde yapılan revizyonlar ve küresel vergi otoritelerinin uyumunun maddi olmayan varlıklara odaklanmasıyla doğru değerlemenin önemi de ortaya çıkmıştır. OECD transfer fiyatlandırması yönergeleri oldukça etkilidir ve ülkelere kendi transfer fiyatlandırması düzenlemelerini tasarlamaları konusunda rehberlik sağlar.
Maddi olmayan varlıkları içeren transfer fiyatlandırması pozisyonları dünya çapında vergi otoriteleri tarafından sıkı bir şekilde denetlenmektedir. Çok uluslu şirketler için, transfer fiyatlandırması ayarlamalarından ve cezalarından kaçınmak için bu alandaki uyumluluk hayati önem taşımaktadır.

Maddi olmayan varlıklar bir şirketin sahip olduğu en değerli varlıklar arasında olabilir. Çoğu çokuluslu şirket için, sürdürülebilir rekabet avantajının önemli bir kaynağıdır. Maddi olmayan varlık -ister ticari markalar, ister patentler, ister gizli formüller veya know-how olsun- grup genelinde vergi yükünü etkileyebilir.

Değerleme arka planı

Uluslararası ‘Fikri Mülkiyet Haklarının Değerlemesine İlişkin Kılavuz Not’ (Royal Institution of Chartered Surveyors, veya RICS tarafından yayınlanmıştır), marka değerlemesinin, temeldeki yasal hakların önemi ve varlığın işlevsel ve ekonomik özelliklerinin ticari fayda üzerindeki etkisi nedeniyle çok disiplinli girdiler gerektirdiğini belirtmektedir.

Uzman Görüşü

Satışlar yapılırken her ne kadar firmalar açısından fiyat belirleme serbestisi olsa da, satış fiyatlarının, satışa konu olan markanın piyasadaki gerçek durumunu yansıtmayacağı ( fiyatın çok yüksek ya da düşük olması durumu ) grup içi şirketler söz konusu olduğunda, inceleme elemanları tarafından KVK m.13’ e göre transfer fiyatlaması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı kapsamında değerlendirilebilir. Bu sebeple konuyla ilgili değerleme uzmanlarından destek almak ya da mahkeme kararıyla bedel tayininde bulunmak risk azaltıcı bir tedbir olarak görülebilir.

Değerleme Standartları

• Uluslararası Değerleme Standartları, ISO 10668:2010 Brand valuation …
• Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS)
• Maddi olmayan varlıkların transfer fiyatlandırmasına ilişkin OECD uygulamaları…
• Türkiye Muhasebe Standartları, TMS 38 : Maddi Olmayan Duran Varlıklar…
• IFRS 13 Fair Value Measurement / TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer

Değerleme Standartları İçin Yararlı Sayfalar

• https://www.ivsc.org
• https://tdub.org.tr
• https://www.iso.org/standard/46032.html,
• https://www.rics.org/
• https://www.ifrs.org/issued-standards/list-of-standards/ifrs-13-fair-value-measurement/
• https://ifrscommunity.com/knowledge-base/valuation-techniques-fair-value/